Współcześnie włosy mają wymiar niemalże wyłącznie estetyczny. W przeszłości pełniły one natomiast funkcję symboliczną – uznawano je za oznakę siły witalnej i gwarancję życiowego powodzenia. Niekiedy przypisywano im również właściwości magiczne. Co na temat symboliki włosów każdy z nas wiedzieć powinien?
Włosy w mitach i legendach
Włosy oraz powiązane z nimi rytuały często pojawiają się w mitach i legendach. Przykładowo, gdy grecki bóg śmierci Tanatos zjawiał się przy umierającej osobie, obcinał jej kosmyk włosów, a następnie składał go w ofierze władcom podziemnego świata. Celtowe wierzyli z kolei, że gdy ptak utka sobie gniazdo z ludzkich włosów, ich właściciel umrze w przeciągu roku.
Długie włosy stanowiły niegdyś symbol ogromnej siły. Znajduje to potwierdzenie w biblijnej przypowieści o obdarzonym nadludzką mocą Samsonie, który utracił ją po tym, gdy obcięto jego pasma. Żydzi do dziś noszą pejsy na upamiętnienie tej postaci. Noszone przez Jezusa i jego uczniów brody miały być z kolei oznaką siły duchowej i oddania Bogu.
Ciekawe jest podejście do włosów w różnych kulturach. Przykładowo, w Kambodży, podczas zaślubin kobietom podcina się włosy, co ma za zadanie odpędzić złe duchy. W Indiach, w kosmyki panny młodej wplątana jest biżuteria mająca symbolizować przynależność wyznaniową. Buddyjscy mnisi golą swoje głowy na gładko, co ma oznaczać pełne oddanie się Bogu. Rastafarianie to samo demonstrują długimi dreadami.
Ukrywanie włosów
W Arabii Saudyjskiej oraz Iranie kobiety muszą pod groźbą kary przykrywać włosy, co jest związane z przestrzeganiem tak zwanego Hidżabu. Oryginalne podejście do włosów ma afrykańskie plemię Himba, gdzie dziewczynki w okresie dojrzewania mają włosy zaplecione w taki sposób, by przykrywały ich twarz, co ma je ustrzec przed uwagą ze strony mężczyzn. Po osiągnięciu dojrzałości, zawiązują one pasma z tyłu głowy przy pomocy wykonanego z palmy sznurka, demonstrując w ten sposób gotowość do zamążpójścia. Po ślubie, tamtejsze kobiety noszą na czubku głowy skórzany czepek o nazwie embre. Jest on zdejmowany po śmierci męża. Równie ciekawie sytuacja wygląda w przypadku chłopców z plemienia Himba. Najmłodszym jego członkom na czubku głowy zaplata się warkocz. Gdy mężczyzna osiąga dojrzałość, jest on podzielony na dwie części. Po ślubie panowie noszą natomiast turban z owczej skóry podkreślający ich gotowość wojenną. Po śmierci małżonki ścinają oni warkocz i okrywają głowę.